Studiereis Pistoia

De stad is afgestemd op het kind

De stad Pistoia in Toscane staat bekend om haar kindvriendelijke benadering en heeft internationale erkenning gekregen voor haar inspanningen op het gebied van jonge kinderen. De stad heeft diverse voorzieningen voor jonge kinderen, zoals kinderdagverblijven, kleuterscholen en artistieke workshops, die allemaal zijn ontworpen met aandacht voor esthetiek en pedagogie. Met de studiereis Pistoia beleeft u het allemaal. 

Pistoia heeft als doel om een pedagogische ruimte te creëren waar kinderen leren door betekenisconstructies op te bouwen in relatie tot anderen. Het leren van kinderen wordt zichtbaar gemaakt door documentatie, zoals citaten, foto’s, werkstukken en reflecties van kinderen en begeleiders. Elk kind heeft ook een persoonlijk album dat aan het einde van een driejarige periode aan hen wordt meegegeven.

Opvallend is dat Pistoia geen directeurs heeft in de jonge kindvoorzieningen; alle medewerkers hebben dezelfde beroepskwalificatie en werken als gelijken. Er is wel pedagogische coördinatie vanuit de stad om uitwisseling en reflectie over de pedagogische visie te bevorderen.

De drie pedagogen

De stad benut het concept van de drie pedagogen, waarbij kinderen de eerste pedagoog zijn, gevolgd door begeleiders en de ruimte zelf als de derde pedagoog. Er wordt veel nadruk gelegd op de esthetiek van de ruimte, met zorgvuldig gekozen meubels en materialen die het welzijn en leren van kinderen ondersteunen. De ruimtes zijn huiselijk ingericht en stimuleren de dialoog en ontmoeting tussen begeleiders, kinderen en ouders.

Gemeenschappelijke betrokkenheid

Wat Pistoia uniek maakt, is de gemeenschappelijke betrokkenheid bij het nadenken over en realiseren van hun pedagogische visie in de praktijk. Deze visie heeft invloed op de omgang met kinderen, ouders, langlopende projecten, ruimte-inrichting, documentatie, reflectie en nog veel meer. De aanpak in Pistoia kan dienen als inspiratie voor anderen om te verkennen en te leren.

Hele dagopvang (0-3 jaar), voorschoolse educatie (3-6 jaar) bijzondere pedagogiek, aparte locaties voor creatieve ontwikkeling, natuur educatie en drama/toneel, ouderbetrokkenheid, documentatie, zeer verzorgde en prachtige inrichting van de centra op basis van het principe van de voorbereide omgeving.

Studiereis Pistoia

Marieke IJdema, Regiomanager Kinderopvang Langedijk

De 4-daagse studiereis naar Pistoia was een succes. Het bevatte de juiste ingredienten: mooi ‘fieldsearch’, alles werd goed verzorgd (heerlijk eten, een goede gids, een goede tolk), een duidelijk tijdschema en we werden uitermate goed verzorgd. Het bezoeken van de preschools heeft een zeer stimulerende werking op mij gehad: wat is er veel mogelijk! Aan de ene kant zo herkenbaar het kinderdagverblijf in Italie aan de andere kant totaal anders en vernieuwend. Mooie elementen die ik er uit heb gehaald voor mijn organisatie zijn o.a.: de manier van ouderparticipatie, de creativtiteit in de projecten met kinderen, de ruimtelijke inrichtingen en de gastvrijheid van de professionals werkzaam in deze kinderdagverblijven. Ed heeft de kunde om deze reis strak te organiseren en een prettige gastheer te zijn. Dank hiervoor!

Studiereis Pistoia

Jacqueline van Seters, docent ROCA12 Afdeling Zorg en Welzijn Velp

Van 1 t/m 4 november 2015 heb ik met 2 collega docenten uit het MBO deelgenomen aan een studiereis naar Pistoia van de CCI, op zoek naar de achtergronden en werkwijze van Reggio Emilia en aanverwante pedagogische stromingen. Mijn collega’s en ik vonden het erg inspirerend. De reis was perfect georganiseerd door onze bevlogen reisleider Ed Hoekstra: vijf betekenisvolle bezoeken aan kindercentra die met de speciale pedagogiek werken. Gesprekken met allerlei deskundigen, met behulp van een erg goede tolk die alles vertaalde naar het Engels. Volop gelegenheid tot het stellen van vragen. Naast de serieuze kant was er ook veel humor en vrolijkheid en waren er veel genietmomenten van de Italiaans cultuur en keuken. We brachten op de laatste dag nog een bezoek aan het Uffizimuseum in Florence! De variatie in achtergrond van onze groepsleden liet zien dat deze reis interessant is voor professionals uit de Kinderopvang, maar ook voor docenten van het MBO en andere geïnteresseerden. In ons geval leverde de gemeleerde groep een extra verdieping op door de discussies onderling. Een TOP reis! Warm aanbevolen! Molto bene!

Studiereis Pistoia

Ana del Barrio – Training & Consulting

De studiereis naar Pistoia betekende voor mij de directe ontmoeting met de pedagogiek van de ‘schoonheid’, als middel en als doel op zich. De esthetische architectuur en inrichting van de kindercentra laten in je geheugen een spoor achter, en dit is precies de bedoeling: schoonheid om de sensibiliteit van kinderen wakker te maken, hun persoonlijke relatie met materialen en de omgeving te leren ontdekken, en hun identiteit en relaties met andere kinderen en volwassenen te vormen. Én er is veel meer: de muren van de kindercentra ‘spreken’. Als bezoeker wordt je steeds door pedagogische principes, filosofische gedachten, ervaringen, foto’s – als kunstwerk gerangschikt – aangespoord om na te denken, stelling te nemen, te participeren. De studiereis begon met de uitstekende presentatie van het hoofd van het educatieve centrum van de gemeente, die het commitment van de stad voor geïntegreerde voorzieningen toelichtte. De organisatie van het bezoek aan de vier centra en de activiteiten er om heen verliepen vlekkeloos. De studiereis eindigde stijlvol in het mooie Florence.

Studiereis Pistoia

Alien Alberts – directeur/bestuurder kinderopvang Berend Botje

Het was een hele gezellige reis, leuk gezelschap, veel te bewonderen en dit onder de bezielende leiding van Ed Hoekstra. Wat een geweldig gastheer. Ik was een paar jaar geleden in Reggio Emilia geweest, dus ik ging met een bepaald verwachtingspatroon naar Pistoia. Er zijn duidelijke verschillen tussen deze twee steden. In Reggio is men zeer consequent bezig met alles te documenteren. In elk kindercentrum maakt een kunstenaar deel uit van het team. In Pistoia zijn er creativiteitscentra waar de kinderen naar toe gaan. Alle kindercentra worden begeleid en ondersteund door een gemeentelijke afdeling en op de centra zijn geen leidinggevenden. De inrichting van de centra en de werkwijze verschilt echt met die van Reggio. Heel goed om eens met eigen ogen te bekijken. Een bezoek aan Pistoia is zeker een aanrader, je ziet heel veel, een prachtige omgeving, gezellige terrasjes, en heerlijke restaurants.

Studiereis Pistoia

Saskia Mucek – Stichting Kinderopvang Kralingen

Na Berlijn en Stockholm was Pistoia een mooie aanvulling op mijn eerdere studiereizen. Kenmerkend voor Pistoia vond ik het respect voor elkaar, respect voor de kinderen, respect voor de ruimten op alle locaties. De studiereis begon bij het ‘educatie centrum’, dat alle gemeentelijke locaties in Pistoia ondersteunt. Belangrijkste doel is dat een kind leert door zijn omgeving; daarom wordt jonge kinderen kunst, toneel, muziek en natuur bijgebracht. Bij de locaties die wij bezochten, zagen we al deze aspecten terug. De medewerkers spraken met bezieling over het belang van kunst in het leven van een kind. Prachtig om te zien hoeveel gedaan wordt met kosteloos materiaal. Het werk van de kinderen wordt in alle ruimten tentoongesteld als echte kunstwerken. En alles wordt gedocumenteerd door prachtige, grote foto’s op displays. Er was ook gelegenheid om de stad Pistoia te leren kennen via een stadsrondwandeling en een bezoek aan het Marini museum. De diners waren heerlijk. Het hotel was simpel, maar prima voor deze studiereis met aardig personeel en centraal gelegen. In Florence kregen met een persoonlijke gids in korte tijd de mooiste highlights van Florence en het Uffizi museum te zien. Het was weer een reis met mooie indrukken en een zeer goede sfeer!

Studiereis Pistoia

Lienke Prins-van der Touw – Locatiemanager Kindercentrum Katja / KomKids Kinderopvang Schiedam

De studiereis naar Pistoia, april 2012 vond ik een groot succes! We hebben veel gezien, alles was prima geregeld en de reisleiding was erg betrokken. Twee dagen zijn we te voet of met een stadsbus naar diverse kindercentra begeleid, waar geen moeite gespaard werd om ons te laten zien en te vertellen hoe zij daar denken en werken. De Italiaans-Engelse tolk was erg behulpzaam en ook Ed, de reisleider, zelf was het Italiaans machtig, zodat hij ook kon bijdragen aan de antwoorden op al onze vragen. Het hotel ligt midden in de stad, dus de terrasjes en bezienswaardigheden liggen op een steenworpafstand. Er waren gezellige restaurants voor de diners ’s avonds uitgekozen. Tussendoor was er voldoende gelegenheid om even iets voor jezelf te kiezen of deel te nemen aan b.v. de stadsrondleiding van Ed in Pistoïa. Het bezoek aan het Uffizi museum en de rondwandeling door de stad onder leiding van een zeer ervaren gids was zeer de moeite waard.Ik herkende het Italiaanse gevoel voor Kunst en Schoonheid, dat we in de centra ook al hadden gezien:Respect, zorg en aandacht voor de ruimtes en de mensen(kinderen), waarde geven aan wat kinderen vertellen, laten zien of creëren en tot slot waarde toekennen aan de samenleving, kinderen en familie . Kortom, we hebben mooie inzichten opgedaan in zo’n korte tijd. Complimenten voor het programma en de goede sfeer!

Studiereis Pistoia

Greet Ruifrok – Projectmanager Speelwerk

Deze reis stond in het teken van het kennismaken met de pedagogiek van de gemeente Pistoia. De kinderdagverblijven en ‘pre-schools’, die we hebben bezocht in deze twee dagen, zorgden voor heel veel inspiratie bij ons allen. Van de gepassioneerde uitleg die we kregen van de gemeentelijke pedagoog tot de uitleg op de locaties. Gelukkig was er een tolk aanwezig. Vanaf de jaren ’70 bouwt men hier al aan deze pedagogiek. Het resultaat is op alle mogelijke manieren op de 4 locaties te zien: in het gedrag van de medewerkers, in de inrichting, aan de zorg en de zorgvuldigheid waarmee de gebouwen worden bedacht, de kinderparticipatie en aan de aandacht die in kinderen wordt geïnvesteerd. De laatste dag hebben we in Florence doorgebracht. Een boeiende rondleiding gehad in het Uffuzi museum en een facultatieve wandeling, waar niet iedereen aan meedeed, want . . Florence is een prachtige stad met veel winkels en marktjes!

Studiereis Pistoia

Sigrun Ferber – Leiterin Beratungsabteilung, Vereinigung Hamburger Kindertagesstätten

An der Studienreise nach Pistoia November 2012, die von Childcare International organisiert worden ist, hat die Geschäftsführerin und drei weitere Kolleginnen aus dem Management der Vereinigung Hamburger Kindertagesstätten gGmbH, teilgenommen. Wir waren mit der Auswahl der Einrichtungen und der gesamten Organisation der Reise außerordentlich zufrieden und möchten Childcare International ausdrücklich weiterempfehlen. Besonders gut hat uns der systematische Aufbau der Besuche gefallen, der mit der Vorstellung des kommunalen Gesamtkonzeptes begonnen hat und uns dann in die einzelnen Einrichtungen zur Kinderbetreuung geführt hat. Dieses Gesamtkonzept sieht insbesondere die intensive Einbeziehung der Eltern vor, was in den einzelnen Einrichtungen auch auf beeindruckende Weise umgesetzt worden ist. Wir haben neben vielen Bildern auch sehr viele Anregungen und Ideen mit nach Hamburg genommen.