Personeel vinden, boeien en binden
Hoe kun je omgaan met personeelstekort?
Sinds enkele jaren kampen de kinderopvang en het onderwijs in Nederland met een personeelstekort. Opvallend hieraan is dat er zowel regionale verschillen zijn in de mate van tekort, evenals verschillen tussen kindcentra en zelfs tussen locaties. Waarom heeft de één wel voldoende personeel, waar de ander worstelt met het vinden en houden van personeel?
Doel van dit seminar
In het seminar willen we eerst vanuit de wetenschap bespreken wat mogelijke oorzaken zijn van personeelstekorten en welke mogelijkheden er zijn om te vinden, boeien en binden. Vervolgens gaan we in een panelgesprek met verschillende kinderopvangorganisaties in Nederland bespreken welke praktische beleidsmaatregelen zij hebben geïmplementeerd om te zorgen dat ze personeel aantrekken en behouden.
Tot slot willen we met behulp van een buitenlands praktijkvoorbeeld kijken naar hoe daar wordt omgegaan met personeelstekorten en welke adviezen we daaruit zouden kunnen afleiden.
Vragen waarop dit seminar een antwoord wil geven:
Hoe vind je personeel?
Hoe bind je personeel?
Hoe houd je personeel?
Sprekers
- Onderzoeker uit Australië, Marianne Fenech – Senior Lecture van University of Sydney, over tekorten daar, oorzaken van tekorten en mogelijkheden om het tekort tegen te gaan.
- Panelgesprek met Kind & Co Ludens, Stichting Kinderopvang Oegstgeest en Hefgroep KindeRdam over mogelijke aanpakken
- Buitenlands praktijkvoorbeeld: Mike Goudeseune, directeur kindcentrum de Tandem in Brugge.
Impressie van het seminar
Afgelopen vrijdag 1 december hebben we samen het personeelskort in de kinderopvang besproken. We begonnen met een presentatie van Marianne Fenech uit Australië waarin ze ons liet zien hoe personeelstekort samenhangt met allerlei verschillende aspecten van en rondom een medewerker, zelfs tot en met het kinderopvangsysteem en de algemene beelden die leven in een cultuur over ontwikkeling, opvang en onderwijs. Zij liet ook zien dat er in Australië een 10-jaren beleid is gezet op personeelstekort in de kinderopvang waarin er samengewerkt wordt met allerlei partners in het werkveld om te zorgen dat de situatie verbetert. We concludeerden met haar dat het belangrijk is om landelijk meer erkenning en waardering te genereren voor de sector. De term kinderopvang impliceert dat je niets meer doet dan kinderen opvangen, terwijl je op kinderopvang voor 0 tot 12 jaar een cruciale rol speelt in de ontwikkeling van opgroeiende kinderen.
Na de presentatie van dr. Fenech, vond er een gesprek plaats met een panel van deelnemers die ieder op hun eigen wijze het probleem van personeelstekort hadden aangepakt. De een zette in op een sterk HR programma waarin mensen bij aanstelling al betrokken worden bij de organisatie en daarna veel mogelijkheden krijgen om zich verder te ontwikkelen. De ander zette in op een sterke HR marketing inclusief ludieke acties en een merk waar je zowel inhoudelijk als qua stijl trots op kunt zijn. De laatste panelspreker besprak een HR pakket waarin medewerkers de mogelijkheid hadden gekregen om hun aantal uren uit te breiden. Dit werd gestimuleerd door mee te denken wat voor medewerkers wenselijk en passend was. Toen we vroegen wat nu doorslaggevend is in een krappe markt, kwamen de panelleden tot 3 conclusies: Aandacht voor elkaar, een sterke Inhoud/pedagogiek, en Trots op je vak.
Als laatste vertelde Mike Goudeseune over de scholen waar hij leiding aangeeft: Freinetschool de Tandem, Freinet school Context, en een school in Brussel. Hij richtte zich met name op de Tandem waar ze een hele duidelijke visie hebben. Binnen de Tandem is er erkenning van en voor iedereen. Iedereen speelt een rol, en elke rol is belangrijk. Iedereen draagt ook verantwoordelijkheid: ze werken met drie zelfsturende teams. Binnen de teams hebben mensen zelf verantwoordelijkheid over het budget en bepalen onderwijs en opvangpersoneel gezamenlijk wat er nodig is en hoe. Daarnaast is het ook zo dat iedereen werkt aan zijn eigen competenties binnen de school. Elke drie jaar gaan bijvoorbeeld alle medewerkers zelf op buitenlandstage. Onder andere door de buitenlandstage en trainingen, hebben alle medewerkers ruime mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen. Binnen de Tandem wordt nauw samengewerkt tussen onderwijs en opvang en de waardering en randvoorwaarden van de kinderopvangmedewerkers zijn richting het onderwijs gelijk getrokken, zodat er meer erkenning en waardering is voor de opvangmedewerkers.
We sloten af met de vraag wat we hiermee in de nabije en verre toekomst zouden kunnen doen. Er werden mooie opmerkingen gemaakt zoals: Burgerlijke ongehoorzaamheid om meer te kunnen bieden aan medewerkers, draagvlak creëren binnen je eigen organisatie om meer mogelijk te maken voor personeel, trots op het vak verspreiden, en landelijk een beroep doen op beleidsmakers voor een 10-jaren strategie.
Alle presentaties zijn hiernaast te vinden. Vanuit de Europese Commissie is onlangs een rapport uitgebracht over workforce shortage in ECEC. Het rapport vindt hier.