Wat is de behoefte en wat leren we uit het buitenland?
Hoe kunnen de Nederlandse kinderopvang en het welzijnswerk kwalitatief goede en betaalbare flexibele en/of incidentele kinderopvang bieden aan ouders met lage inkomens, die hier door onregelmatig en/of tijdelijk werk behoefte aan hebben? Wat kunnen we leren van good-practices uit het buitenland?
De kinderopvang in Nederland zou niet twee maar drie doelen moeten dienen: (1) Het opvangen van kinderen zodat ouders kunnen werken, (2) het pedagogisch optimaal ondersteunen van de ontwikkeling van jonge kinderen én (3) ingaan en afstemmen op sociaal-maatschappelijke opvoedingsvraagstukken. Echter, de groep ouders die, mede door de toenemende flexibilisering van de arbeidsmarkt, is aangewezen op tijdelijk of onregelmatig werk, kan in Nederland geen gebruik maken van betaalbare en kwalitatief goede kinderdagopvang. Vaak betreft dit laagopgeleide ouders die aangewezen zijn op flexibele en slecht betaalde banen.
Het boek Flexibiliteit in de kinderopvang (2020) van het PACE project beschrijft flexibiliteit en het kinderopvangbeleid in Vlaanderen, Frankrijk, Engeland en Nederland en de mogelijkheden en uitdagingen voor deze groep ouders. Over Nederland beschrijft het rapport het complexe kinderopvangstelsel dat geen rekening houdt met deze ouders, de hoogoplopende kosten van kinderopvang voor niet-werkende ouders en de complexiteit van het aanvragen van kinderopvangtoeslag. Al met al lijkt deze groep in Nederland weinig mogelijkheden te hebben wat goede kinderopvang betreft. In de overige deelnemende landen zijn wel voorbeelden gevonden van kwalitatief goede flexibele en incidentele opvang.
Doel van dit seminar
We willen samen met de deelnemers, sprekers en CCI bestuurders verder nadenken over de vraag: Wat is er nodig binnen het Nederlandse opvangsysteem om ook deze gezinnen van goede kinderopvang te voorzien, zodat zij optimaal ondersteund worden in hun arbeidsmarktmogelijkheden en ook hun kinderen ondersteund en gestimuleerd worden in hun ontwikkeling?
Terwijl we deze vraag proberen te beantwoorden willen we ons richten op de mogelijkheden voor deze gezinnen in het Nederlandse stelsel aan kinderopvangvoorzieningen en welzijnswerk en welke factoren hiermee samen hangen. Hopelijk vergroot het gesprek draagvlak voor de verdere verkenning van een opvang aanbod binnen Nederland juist voor deze groep die behoefte heeft aan flexibele en incidentele opvang.
Vragen waarop dit seminar een antwoord wil geven
- Wat is de opvangbehoefte en hoe lossen deze gezinnen het momenteel op?
- Welke mogelijkheden zijn er in andere landen gevonden (adhv goede voorbeelden)?
- Hoe zorg je voor kwalitatief goede flexibele en incidentele kinderopvang?
Sprekers
An Raes (onderzoeker aan de Arteveldehogeschool Gent, België) en An Piessens (Karel
de Grote Hogeschool, Antwerpen, Belgie) . Zij zullen vanuit het PACE project vertellen over de behoefte aan flexibele opvang bij ouders in Nederland en over waar de ouders en opvangcentra/welzijnswerk, die hen tegemoet willen
komen, tegenaan lopen.
Ze doen dit vanuit het internationale PACE onderzoek/boek dat zij hebben gepubliceerd en mogelijk ook met filmmateriaal waarin Nederlandse ouders dit probleem bespreken.
Cara Mitchell van Butterfly Nursery in Engeland. Dit is een mooi praktijkvoorbeeld vanuit het PACE project, waarbij de wet- en regelgeving vergelijkbaar
is met NL. Het toont aan dat het ook mogelijk is in een context met ingewikkelde wet- en regelgeving.
Sofie van Hest van Kinderopvang Turnhout, België vertelt hoe zij omgaan met de behoefte aan flexibele en incidentele opvang.
Bestemd voor
Managers, (pedagogische) beleidsmedewerkers, (pedagogisch) coaches/IB-ers, stafmedewerkers en welkzijnswerkers uit kinderopvang, onderwijs, welzijnsorganisaties en jeugdzorg. Ook gemeenten en adviseurs zijn van harte welkom.
Impressie van bijeenkomst
De kinderopvang in Nederland richt zich op het opvangen van kinderen zodat ouders kunnen werken en op het optimaal ondersteunen van de ontwikkeling van jonge kinderen. De kinderopvang afstemmen op sociaal-maatschappelijke opvoedingsvraagstukken gebeurt in Nederland nog weinig, daarvan kunnen we van andere landen leren.
De groep ouders die is aangewezen op tijdelijk of onregelmatig werk, kan in Nederland niet of nauwelijks gebruik maken van betaalbare en kwalitatief goede kinderopvang. Vaak betreft dit laagopgeleide ouders die aangewezen zijn op flexibele en slecht betaalde banen. Hoe doen ze dit in het buitenland? Een viertal interessante buitenlandse sprekers deelden hun ervaringen aan de groep belangstellenden.
An Raes en An Piessens vertelden vanuit het PACE onderzoek hun ervaringen. Aan dit project deden pilots mee uit Vlaanderen, Frankrijk, Engeland en Nederland. An en An gingen in op hoe de opvang is ingericht in verschillende landen. Waarbij het opvalt dat het in Nederland is ingericht vanuit de vraagzijde, in andere landen meer vanuit de aanbodzijde. Hierdoor ligt in Nederland de verantwoordelijkheid meer bij de ouder(s). Voor de doelgroep ouders waar wij het over hebben, is het in Nederland niet makkelijk om gebruik te maken van de kinderopvang op de moment dat het nodig is. An en An bespraken hoe ze in België deze doelgroep bereiken. Daarnaast gingen zij in op stabiliteit en flexibiliteit. Hoe kan je daar goede invulling aan geven?
Sofie van Hest van kinderopvang Fabriekstraat uit Turnhout (België) gaf meer informatie over hoe de sociale opvang op haar locatie. Het gaat hier om ouders die in een inburgeringstraject zitten, maar ook om acute opvang of opvang om rust in huis te bieden. Sofie vertelde over praktische zaken zoals het wennen van kinderen, hoe kan je flexibele opvang bieden en toch de kinderen (enigszins) laten wennen. En over: hoe komen de ouders bij de kinderopvang terecht?
Cara Mitchell van Butterfly Nursery in Engeland vertelde haar ervaringen vanuit het PACE project. De Engelse wet- en regelgeving is enigszins vergelijkbaar met die van Nederland. De Butterfly Nursery biedt kinderopvang bij een ziekenhuis. Hier komen kinderen van het ziekenhuispersoneel maar ook van ouders die komen voor een afspraak/ behandeling of iets anders. Cara ging in op hoe flexibiliteit en stabiliteit samen kunnen gaan.
Al met al een inspirerende ochtend. Deze good-practices lieten ons zien dat het mogelijk is om flexibele en incidentele kinderopvang te bieden. CCI hoopt dat het gesprek over dit onderwerp verder gaat, zodat we ook deze doelgroep ouders kwalitatief goede flexibele kinderopvang kunnen bieden.
